Lánga la strèda

I

Dio e-gh’dàga la salùt!... E a-s’tìra via

cóme s’a s’éssa vést quèlch còša ed brótt

cóme s’al fóssa un augurázz d’na strìa,

cóme se un imbériegh l’éssa fàt un rótt!...

A s’a fùga o l’è frádd e a vìn l’arlìa

per fèr ‘d limóšna desptunères tótt…

E a-n n’egh-n’ho brìša, a s’dìš, ch’l’è ‘na bušìa,

cóme tirèr só el spall o al mè m’n’infótt!

Mo che vigliàcc ch’l’è l’ámm!... A mèlapéna

Un pzìgh d’na pólga, al gh’fa vultèr bandéra,

un melumór gh’arcòrda cla vušléna…

S’a-n n’ha un sòld, l’arvérsa al sàch vluntéra…

Nòster Sgnór, el dešgràzi, un pàn da zéna…

“Dio egh’dàga la salùt!... E cóme al ghe spéra…

II

E sátta a un despiašér, sátta un dulór,

s’a s’incóntra un murtòri a-s tórna indrê;

s’a s’vádd dla paja, un piócc, di frê, del sór,

s’a s’arvérsa al salén, l’òli, l’ašê,

s’a rómp un spècc, s’a s’sént a arbàt’r e-gli ór,

se in insánni a gh’è pánna e cané…

A s’fa un fiurátt!... E a-n s’fómma e a-n s’fa l’amór,

a-n s’màgna frùt o dólz e a-n s’pòrta anê.

Alóra i cavàj biànch, i gòb, al fén,

i ràgn ed sìra, apéna alvè i muscón;

ségn d’alegrìa cóme arbaltèr al vén!...

Sciucázz? Cóš da capórr? Superstizión?!

Mo e-gli én anch quìlli ech fàn al nóv’l e al srén…

E tótt al mèl, l’è al bèn, dl’uš dla ragión!!!

III

Almànch el bésti el vàn per la sô strèda

cóme l’àqua la córr žò per al canèl;

e foravìa dla fàm o d’na stanghèda

lór en sàn cuš’al s’sia né al bén né al mèl.

S’ónna da un chèlz a ónn’ètra, ónna mušghèda,

a-n gh’è dóbbi ch’la sfriša un sô fradèl,

sènza la presunzión d’ésser batžeda,

e càn e-n màgna ed càn l’è la morèl!...

Mo l’ámm!... oh l’ámm!... Al Re!... Bón per pavùra

ed l’inféren, del guèrdi e d’èter quèl…

A-jér d’ónn’ámbra e incô dla jettatùra!

Mo la sciénza, al progrèss, cuš’el chi han fàt?...

Dla vággia per ciapèr’s al cuvanèl…

e cùn che sùgh?... Bàsta guardèr i gàt!!!

IV

Dio e-gh’dàga la salùt!... E a pàssa al màt…

Mo badè bén che stràzza d’un scucmàj

a s’mátt insámm quáll ech vól fàt

perchè al mánd a-n sàpia sémper d’aj!!

L’è un sgnór, mo a tèvla ló al n’ha assè d’un piàt,

dal vén l’in bávv, mo a-n s’tìra adrê al burcàj…

al lavóra, al guadàgna e al dìš: “mo càt,

a-n gh’è i desfortunè ch’i én pìn ed guàj??”.

Tótt én dutór, mo ló al gh’ha la medšéna;

e al sô gudiól, pr’intànt stra càn e gàt,

l’è un puvrátt a clazión, dišnèr e zéna.

Spér-el in quásta?... Crádd’l in n’ètra vétta?...

Socialésta?... Cristiàna?...Eh no, l’è al màt!...

Dio ech’dàga la salùt!... Ecco la drétta!!!

Modna, 1902 - Fulminànt